Hava, var oluşumuzun en önemli parçası. Gezegenimizin yaşayabilmesi için de hava dediğimiz gaz bileşenlerinin oranı önemli değil mi? Sahi havada ne var? %78 azot, %21 oksijen ve geriye kalan %1’lik kısımda da helyum, hidrojen, kripton, neon, karbondioksit vs. Gezegen tarihinde bu denge zamanla değişmiş ve her değişmesinde de canlı popülasyonu ciddi bir şekilde evrimleşmiş. Bazı zaman oksijen azalmış, oksijenle solunum yapan canlılar azalmış ve onların yerine de fotosentez yapan bitkiler popülasyonu artmış. Bu kez de denge tersine dönerek oksijen miktarı artmış. Sonucunda da yangınlar başlamış.
Bitkiler, balıklar, hayvanlar, tek hücreli canlılar ve tabi ki biz insanlar. Her birimiz havaya ihtiyaç duymuyor muyuz? Sağlıklı bir yaşam için de bu ideal hava oranına ihtiyacımız yok mu?
İnsanlık tarihi gelişti. Mağaralardan daha modern evlerde yaşamaya başladılar. Fark ettiler ki evlerinin de havaya ihtiyaçları var. Sanayi devriminden sonra ürettikleri fabrikalar, arabalar, uçaklar, maden ocakları vs. hepsinin havaya ihtiyacı var. Hem de farklı koşullarda farklı kapasitelerde.
Doğal havalandırma yetmiyor. Havayı hareket ettiren makinelere ihtiyaç duyularak fanlar icat edildi.
Komisyonlar kuruldu. Her koşula göre ayrı ayrı hesaplamalar yapıldı. Düzenlemeler, yönetmelikler yayınlandı hem de binlerce sayfalık.
Biz modern insanlar… Havanın önemini, doğanın önemini, enerjinin önemini biliyoruz. Peki havalandırma tercihlerimizde doğru projenin nasıl uygulanacağını, tercih edilen cihazların kapasitesini, verimini, enerji sarfiyatını, sürdürebilir malzemeden yapılıp yapılmadığını hatta üretici firmanın karbon ayak izini biliyor muyuz?
Bilmiyoruz, ama bilmeliyiz.
Tek kriterimiz “ucuz” olacağını düşünüyorsak da emin olun o ürünü pahalıya alacaksınız. Çünkü yukarıda saydığım maddelerin hiçbirine bakmadınız.
Size tek bir örnek vereyim. Bir ürün pazarlığında malzemeyi alacak kişiler fiyatımızın yüksek olmasından dolayı başka marka tercih ettiklerini söylediler. Ayrıca motor gücümüzün de tercih ettikleri markanın tam 2 katı olduğunu ilettiklerinde artık bende taşlar yerine oturmuş yukarıdaki maddelerin hiçbirinin önemsenmediğini anlamıştım. İlgili müşteriye uğruna binlerce makale yazılan havanın ufak bir formülü olan verim formülünü kağıda yazarak verdim. Aynı kapasiteye sahip olan ürünümün verimi %65 civarlarında iken tercih edilen markanın verimi %130 beyan ediliyordu. Tercih ettiği cihaz ucuz muydu peki? Havalandırma problemini çözmeyecek, işe yaramayacak bir ürüne az para vermek doğru bir tercih mi?
Merak edenler için;
